Regenwateropslag

Toen we het huis ontwierpen probeerden we om de installaties zo milieuvriendelijk mogelijk te plannen. Eén aspect daarbij was het gebruik van regenwater. Het leek ons helemaal niet nodig om de wc met drinkwater door te spoelen.

Maar tijdens het oriënteren bleek dat ingewikkelder en duurder dan we hadden gedacht. We spreken 2014-2017, nog voordat we hier gingen wonen. Watertekorten en droge zomers waren nog helemaal geen issue. Een regenwatertank van een beetje serieuze omvang bleek wel €10.000 te kosten. En toen we onze stek in De Hoeve eenmaal hadden aangekocht wisten we eigenlijk ook niet goed hoe we zo’n ding ter plaatse moesten krijgen. En intussen (we spreken 2018) waren we met wel twintig andere puzzels bezig in ons hoofd (asbestsaneringen, de afvoer van alle zooi, alle tijdelijke voorzieningen om te kunnen overleven, het helofytenfilter, ontwerp van het huis en de werkplaats, materialen, isolatiedetails, toekomstige benodigde bijgebouwen, volgorde van bouwen en toegankelijkheid van het terrein, ruzie met de welstand, vergunningen, afmetingen van het buffervat, aantal benodigde zonneboiler- en zonnepanelen, ontwerp en locatie van de leemkachel…). Ons hoofd liep om.

Vrienden van ons hadden enkele jaren eerder een eco-huis laten ontwerpen met een uitgebreid regenwatersysteem. En daar was de tank vervuild geraakt met bitumen van het platte dak. “Dat was dus weggegooid geld”, reageerde de betreffende vriend, toen ik hem ergens in 2018 naar ervaringen en advies vroeg. Dat deed de deur dicht: choose your battles. Je kunt niet op alle fronten tegelijk voor de troepen uit lopen.

Vooral omdat andere vrienden intussen in Bennekom in hun tuin een grondwaterpomp hadden laten plaatsen. ” Prima water voor wasmachine en plee” appte deze vriend. En “Dan gebruik je eigenlijk de grond als waterreservoir”.

Dat klonk goed. Tenslotte hebben we geen riolering: al het afvalwater wordt gezuiverd in ons helofytenfilter en dan op het oppervlaktewater geloosd. Dus lieten we in de kelder (nog voordat het beton gestort werd) een grondwaterbron slaan, met het idee om daar de wc mee door te spoelen.

Maar. We hadden twee dingen niet bedacht.

Eén: het grondwater hier is – in tegenstelling tot Bennekom – heel rijk aan ijzer. Dus je moet ook een ontijzeringsinstallatie hebben, om te voorkomen dat je wc binnen de kortste keren bruin uitslaat. Dat hadden we op zich wel bedacht.

Maar het tweede, belangrijker punt is dat de grond als waterreservoir lek is. In de winter wordt het grondwater aangevuld door de regen. Maar het Wetterskip pompt overtollig grondwater naar het IJsselmeer. En dat doen ze eigenlijk sneller dan ik zou willen. Tijdens de droge zomers van 2018-2019-2020-2022 stond het grondwater dan ook heel laag. Dus juist op het moment dat je (drink)water zou willen besparen kan je daar geen gebruik van maken. Regenwater is toch beter.

In 2022 waren de opinie en het beleid ten aanzien van regenwatersystemen dan ook gekanteld. Tanks werden goedkoper, er werden subsidieprogramma’s opgetuigd en Belgische producenten (waar regenwatersystemen al langer verplicht zijn) gingen de Nederlandse markt op.

Helaas had ik toen het terras aan de voorkant van het huis net aangelegd. Het was natuurlijk het makkelijkst geweest om dáár een regenwatertank onder te plaatsen. Maar ik had geen zin om dat weer overhoop te halen. En aan die kant van het huis zit er ook geen mantelbuis meer waardoor we het water het huis in zouden kunnen krijgen.

Dus toen we in 2023 bezig waren met het ontwerp van de nieuwe stal en de inrichting van het achtererf, besloten we dat daar ook een regenwateropslag in moest worden opgenomen. Een regenwaterkelder als fundering voor de nieuwe stal bleek héél kostbaar. Een berijdbare – betonnen – tank van serieuze omvang was niet meer achter het huis te krijgen (te weinig ruimte voor vrachtwagen met hijsinstallatie en/of een te diep gat nodig waarvoor een te grote kraanmachine nodig zou zijn). Bleef over: een kunststof tank. Daar kan je niet overheen rijden (dan moet er een plaat gewapend beton op en daar hadden we ook niet zoveel zin in). Dus die moet ofwel afgedekt worden met een zit-terrasje, ofwel flink diep onder de grond, zodat je er een tuin op kunt aanleggen.

Omdat al een groot deel van het erf bestraat wordt kozen we voor het laatste. Na eindeloos scrollen door de website van tank-aanbieders viel de keuze op de 10.000 liter Beluga-tank van Bollaert. Die lijkt te passen in (onder) het perk langs de west-hoek van het huis. De consequentie is wel dat we op die plek voor goed vochtvasthoudende grond zullen moeten zorgen.

Stap één is de tank hier krijgen. Bollaert adverteert met ‘gratis bezorging door heel Nederland’, maar dat is natuurlijk met een vrachtwagen die hier niet kan komen. Geen probleem, ik heb van tevoren drie keer gebeld en bij alle correspondentie er bij gezet: ‘We spreken af op het parkeerplaatsje in het dorp bij de school, tegenover Jokweg 16. Laat de chauffeur een half uur voor hij op De Hoeve is mij bellen, dan zorgen wij dat we ter plaatse zijn met de trekker en platte kar om de tanks over te nemen’. (Ik heb ook meteen nog maar een 2000-liter tank voor aan de voorkant aangeschaft.)

Uiteraard belde op zeker moment de buurvrouw van Jokweg 16 dat er een hele grote vrachtwagen voor de deur stond…

Helaas was het parkeerplaatsje niet leeg, zoals ik had gehoopt, maar stond er een bijzonder glimmende Audi (waarvan niemand wist van wie hij was) midden op. Daardoor stond de vrachtwagen half op de weg en hadden we te weinig ruimte om met de trekker te manoeuvreren. De piepjonge chauffeur wist zich ook geen raad met de situatie. Gelukkig kon Joris hem in zijn beste oost-Brabants op zijn gemak stellen.

Vanzelfsprekend kwam er net op dat moment een hele bult auto’s over de (anders heel rustige) Jokweg. Uiteindelijk hebben we (met hulp van Tom en Eerde) de platte kar opzij gezet en heeft Joris de tank met de lepels van de trekker opgepakt en op de kar overgezet.

Toen nog op het erf krijgen. En dat is stap één. Nu nog de grond in…